HOME REIS 2006

Vakantie 2006

28 augustus – 6 september     Kaapstad

6 september – 18 september   Johannesburg

18 september – 22 september   Bronkhorstspruit

22 september – 1 oktober        Bloemfontein

2 oktober weer thuis in           Zaandam

Woensdag 6 september 2006

Na een korte vlucht met de SA 0332 van Kaapstad naar Johannesburg komen we veilig en op tijd aan om 13.40 uur. Harry en Leda Savenije staan ons op te wachten en we rijden meteen naar hun huis. De koffers laten we in de auto, die moeten naar het B&B. Een paar cadeautjes hadden we voor hen meegenomen. Gevulde koeken en marsepeinen aardappeltjes en chocolaatjes, allemaal van de lekkerste banketbakker van Zaandam, Landsaat. Harry en Leda gaan volgende week naar hun time-share huisje bij het Krugerpark; dat lekkers gaat dan mee!
Natuurlijk hebben we veel bij te praten. Over de vrienden in Nederland en tijd die we in Kaapstad zijn geweest. We kregen ook al het programma voor de komende dagen. Elke dag zal beginnen met: “Ophalen van B&B om 8.00 uur door Sunshine Centre Ass.”
Het was al gauw tijd voor supper en daarna hebben Harry en Leda ons naar de B&B gebracht.
De eigenaars Dave en Marilyn Nunn waren in Engeland met vakantie; de dochter nam de honneurs waar. Op de vraag hoe laat en wat voor ontbijt we wilden, en wij antwoordden “Om half 8 - 2 broodjes met jam en kaas en als het kan een stuk papaya” zei ze: “Mijn ouders hadden al gezegd dat jullie makkelijke gasten waren. De meeste mensen willen Engels ontbijt met gebakken ei, ham, spek en worstjes. Maar een broodje kaas en jam is inderdaad makkelijk. Na het ontbijt moet ik naar mijn werk. Als er iets is hoor ik het graag.”
We waren de enige gasten en kregen onze ‘oude’ kamer toegewezen. Die is lekker ruim en we voelen er ons prettig. Harry en Leda gingen weer naar huis, we zullen ze elke dag zien. De koffers uitgepakt, kast en badkamer in gebruik genomen. Spullen klaargezet voor morgen. En dan: Lekker Slaap.

Donderdag 7 september 2006

Programma:     8h00                Fetching from B&B by Bridget
                                               from Head office to Soweto by Nthabiseng

                        9h00                Excursion – visiting with pre-school class to a local schoolhool

                        11h00              Attending workshop on budgeting for our income generating group

                        12h30              Leaving for Eldorado Park

                        13h00              Light finger lunch at Eldorado Park

                        14h30              Leaving Eldorado Park and dropping off at B&B

Gezien het programma vroeg opgestaan en ontbeten. We werden opgehaald door Bri en dat was natuurlijk weer een leuk weerzien. Hoewel Bri een week vrij was, had ze er op gestaan om ons op te halen en te kunnen ontmoeten. Ze bracht ons naar HQ en daar ontmoeten we de nieuwe coördinator voor Bambisanani: Nthabiseng – verkort: Nthabi. Een jonge vrouw, maatschappelijk werkster en zij volgt Lena Cohen op die overgeplaatst is naar Eldorado Park.

Martien Jonkers (Project Manager van Soweto Support en Tourguide Soweto) belde mij toen we nog op HQ waren en vroeg waar hij ons vandaag kon ontmoeten.

Melinda Cupido, directeur Sunshine, even gesproken over een tekst op een bord voor het nieuwe gerenoveerde Eldorado Park t.g.v. Dr. en Mevr. Elshove en de organisaties die geld hebben gedoneerd via onze Stichting Kinderhuis Soweto, zodat alles op de juiste wijze was geschreven.

Vanuit het bestuur van de Stichting had ik een paar vragen (e: Paul) meegekregen ter bespreking. Deze vragen heb ik afgegeven en om een vergadering gevraagd.

Nthabi en Thando (coördinator op HQ voor de kinderhuizen) brachten ons in het nieuwe speciaal aangepaste busje dat Sunshine gekregen had van de National Lottery voor het vervoer van de gehandicapte kinderen. Het was duidelijk dat het busje voor het eerst gebruikt werd, het was nog funkel nagel neu!

Aangekomen bij Bambisanani worden we opgewacht door Mr. Lebitsa (de poortwachter), de moeders en de kinderen, maar ook door Martien Jonkers. De kinderen gaan vandaag op bezoek bij een lagere school, om ze te laten zien wat het is om ‘op school’ te zitten. De kinderen worden in verschillende auto’s geplaatst; in het busje en in personenauto’s. Wij horen dat Martien ook mee gaat en dat hij de twee karren, voor de kinderen die niet zelfstandig kunnen lopen, in zijn auto meeneemt en ons.    

De tuinman wilde ons persoonlijk het citroenboompje laten zien dat we vorig jaar hebben geplant. Er zitten heel veel bloesemknopjes aan. Hij is erg trots op de groei.
Achter in de tuin was nieuw ingezaaid en het viel ons op dat er geen kippen waren! Die komen er ook niet. De afdeling Gezondheid van de Gemeente had geen toestemming gegeven voor méér dan 10 kippen (i.v.m. kinderen, bevolking en ziektes via kippen). De voor de kippenafdeling opgeleide David Nhlapo en de vrouw Zanele zoeken nu naar een stukje grond waar dat wel mag om alsnog met de kippenfarm te beginnen.

We werden uitgenodigd om mee te gaan naar de ‘normale’ school voor een bezoek.

In deze naburige school, Itekeng Primary School, White City, Jabavu,  mochten de gehandicapte kinderen kennismaken met groep 1 van het gewone onderwijs (inclusion). Na het uitstappen werd ieder kind opgehaald door een kind van groep 1 en in de klas konden we een ‘les’ volgen. Voor de gelegenheid waren de gehandicapte kinderen allen in een geel of oranje t-shirt gestoken. De schooluniformen van de andere kinderen waren geel/blauw. Eerst werd een bezoek gebracht aan de computerruimte waar wel 40 computers stonden opgesteld. De onderwijzer zetten de computers aan en de kinderen vonden het mooi om op toetsen te drukken.

Toen naar het klaslokaal. De kinderen zongen elkaar om beurten toe ter verwelkoming. Gezamenlijk werden de dagen van de week gezegd, het tellen van 1 tot 10. Toen de maanden van het jaar, maar opmerkelijk was dat alleen de gehandicapte kinderen de maanden konden opzeggen. De schoolkinderen hadden dat nog niet ‘gehad’. Hierna legde de juf uit hoe de letter b geschreven moest worden en noemde woorden beginnend met de letter b. De kinderen van Bambisanani kregen een vel papier met een aantal b’s erop om eerst te kleuren, over te trekken en tenslotte te proberen om zelf een b te schrijven.
Het schijven was een probleempje, maar de juf zei dat de andere kinderen mochten helpen “Bambi”(= samen doen) en we zagen dat kinderen de hand en het kleurtje pakten om samen een ‘b’ te schrijven. Het was prachtig om dit mee te maken!!!
Na nog even samen zingen namen we afscheid van de klas. De kinderen begeleidden de Bambi-kinderen naar de auto’s en we vertrokken. 

We kwamen wat later terug in Bambisanani en vielen midden in de les “Handelsinstructies” voor de income generating group.
De vrouwen kregen les van -------- hoe je een eigen bedrijf op kunt zetten.
“Business is business when there is profit in the end of the day”.
Inspiratie en motivatie. To make money you must spend money.
We werden gevraagd om ons te voegen bij de vrouwen van de income generating group. Een van de vrouwen was Daphnie die we vorig jaar in haar huisje hadden bezocht.  De vrouwen maken zelf iets dat ze willen verkopen. Ook zijn er glazen van Sunshine t.g.v. het 30-jarig bestaan die ze kunnen inkopen en verkopen.

Hoe bepaal je de verkoopprijs van de glazen bijvoorbeeld. Bekijk je kosten en wees niet bang om winst te maken. 
------- had een tijd in Nederland gestudeerd en werkt nu bij een groot bedrijf in Soweto.
Bij ons vertrek reed ook hij mee om ergens in Soweto te worden afgezet bij zijn werk.

Het was inmiddels over enen en ons programma ging verder in Eldorado Park.

Eldorado Park
Bij aankomst aan het hek zagen we al een verschil: een mooie schuine oprit voor rolstoelen naar een nieuwe deur. Toen we door die deur naar binnen gingen zagen we dat er een rij vrouwen ons opwachtte. De vrouwen die langs de muur van de kamer zaten hadden allemaal een wit overhemd aan en een stropdas om. Als laatste in de rij zat daar Mabel Ramashau! Hartelijke begroeting; ze had zichzelf een beetje verstopt opgesteld.    De andere vrouwen bleken van een dansgroep te zijn uit de community (woonomgeving).  De oudste was een vrolijke dame van  80 jaar. Bij de eerste tonen van muziek stonden ze op en dansten voor ons ter verwelkoming. We kregen lunch en genoten van de dansers op de vloer.

Daarna werden we rondgeleid door het gerenoveerde huis. We kenden de afmetingen van voorheen. Aan één kant de keuken, het kantoortje (met een gat in het plafond) en een kamertje. De keuken was nu half zo groot door het schuiven van de muur. Een prachtige keuken, kastjes rondom, fris en uitnodigend om aan het werk te gaan. Met een tafel in het midden op goede werkhoogte.  De andere helft was bij de ‘kamer’ getrokken; een grote vierkante kamer nu die als ontvangstruimte kon dienen.

Aan de andere kant van dit gebouwtje was de kamer van de therapeut opgeknapt, de badkamer/wc met nieuw betegelde wanden en vloer en een mooie wasbak geplaatst. Daarnaast het nieuwe kantoortje voor de coördinator Lena Cohen. En tenslotte bij de voordeur de receptie.
Door de verbouwing lijkt het huisje 1.5 keer zo groot, maar in wezen is de oppervlakte hetzelfde gebleven met optimaal gebruik.

Buiten gekomen op de binnenplaats de Toy library en er is een grote zandbak gemaakt voor de kinderen. Daar langs lopend kom je bij het tweede gebouwtje waar de klaslokalen zijn. De wanden zijn opnieuw geschilderd en als nieuwe aanbouw een ruimte met 6 kindertoiletjes en wasbakjes (voorheen moesten ook de kinderen gebruik maken van de enige toilet in het hoofdgebouw) en tenslotte een kleine keuken voor “staff only”. Alles zag er prachtig uit.

Wat nog niet klaar is, is ook bij het tweede gebouwtje één of twee opritten voor rolstoelen. Maar de bouwinspectie voor oplevering moet deze week nog gedaan worden door Harry Savenije en de bouwer.
Na de rondleiding was er weer een optreden van de dansgroep. Ik heb geprobeerd mee te dansen, maar moest halverwege afhaken!
Toen hartelijk afscheid genomen.
Nthabi bracht ons naar het B&B nadat we eerst Thando bij HQ hadden afgeleverd.

Het was inmiddels 16h geworden en we hebben een kop thee met rusks genomen en in de tuin gezeten. Om 19h werden we opgehaald door Harry en Leda voor het eten en een gezellige avond. We kunnen al veel foto’s laten zien. Harry haalt de bouwtekening erbij en laat op tekening de renovatie zien.  

Vrijdag 8 september 2006

Programma:     8h00                Fetching from B&B by Gloria

                        9h00                Attending coördinators meeting at HQ

                        15h00              Dropping off in B&B by Lilianlian

Een ochtend vol vergaderingen.
Gloria, therapeute, kwam ons ophalen om 8 uur.
In het hoofdkantoor moesten we even wachten en we hebben kennis gemaakt met de nieuw financieel manager Neels Bornman. Hij verstaat goed Nederlands, heeft ook enige jaren in Nederland gewoond in Noord Brabant, maar spreekt Afrikaans.

Bridget Munnik heeft een nieuwe functie en wel als project-coördinator met de nieuwe titel: "Community Development Manager". Outreach projects via het Sunshine model, skills development, capacity building, teaching.  

Vergadering met Thando, hoofdkantoor, en de coördinatoren van de 4 kinderhuizen:
Bambisanani –> Nthabiseng,   Eldorado Park –> Lena Cohen, Craighall -> Lillian,   Elsburg -> Carol.
Spreekster waren: Cherrié Lira, manager maatschappelijk werk HQ. en Gloria, fysio-therapeute
(We hebben fysio-therapeute Faith Bischof niet ontmoet omdat zij in het buitenland verbleef.)

Ieder kreeg een dik pak papier voor zich waarin de voorlopige nieuwe minimum regels voor zorg, service en registratie. 
Regel voor regel werd dit document doorgenomen. "Als jouw kindercentrum niet aan deze regel voldoet kan het gesloten worden!" "Zorg dat al je medewerkers zich aan de regels houden!" "Zie toe op alles wat gebeurt in jouw centrum! Houd ook de privacy van ieder kind in het oog!"
Per 1 januari 2007 moet elk centrum geregistreerd staan bij de provinciaal Departement voor Sociale Ontwikkeling & Gezondheid. En per deze datum wordt op de regels gecontroleerd. 

Er komen nieuwe intake-formulieren. Deze moeten eerst worden ingevuld, een interview houden met de ouder(s), pas later naar de therapeute (die de al ingevulde formulieren tot haar beschikking heeft).
Coördinatoren moeten ook de staff (moeders/vrijwilligers/studenten) begeleiden en weten waar iemand is. Studenten sociaal werk worden gecoached in de centra; werk bijv. supportgroep voor ouders, jeugd of siblings. Er zijn ook research studenten.

Auxiliary worker = nieuwe cursus op Universiteit + graad  soc.werk, 2 jaar.
Rema cursus (vanuit kerken) – 1 jaar studie, 2 à 3 dagen in centra praktijk opdoen.
Maand november vrij voor studie voor het examen op 22 november.

Carol’s classroom management (disability) – 5 weken elke woensdag.
Eerste dag is ter oriëntatie, om de weg te vinden, er op tijd te kunnen komen, termen leren, omgaan met gehandicapte kinderen, potty training, etc basics dus.
Cherrié begeleidt de studenten, supervision. Gaat 1x per maand met een student op gezinsbezoek voor een diepte gesprek. Student luistert. Studenten kunnen wel financiële regels bespreken die al vast liggen (formulieren invullen). Met problemen van welke soort ook moet een maatschappelijk werker of Cherié ingeschakeld worden.

De Auxiliary worker kan alleen day-care kinderen assisteren die bij ziekte thuis zijn gebleven, transport, en doet de intake formulieren.
(De kinderen die thuis begeleid worden is een andere groep kinderen.)

Cherrié is op dezelfde dag bij de centra als de therapeuten. Vrijdags op HQ als regel.

Thando en Cherrié hebben 2x per week supervision bij Melinda Cupido, directeur.

Géén persoonlijke ondersteuning voor personeel zoals in huisvesting, voedsel of andere problemen thuis. Luisteren is het enige dat je als coördinator kunt doen. Bereikbaar zijn voor de staff. En iedereen moet dezelfde richtlijnen hanteren. 

Gloria deelt de nieuwe formulieren uit die in proces zijn en moeten door de coördinatoren worden gelezen en van eventuele opmerkingen voorzien. Volgende week moet het papier worden afgemaakt.

“Elk kind heeft recht op de best mogelijke start in het leven.”
“Our childs are physicly challenged.”
“Disciplinary procedures” als regels niet worden opgevolgd.
In geval van HIV en Aids: behandel iedereen als hebbende HIV/Aids, zodat iedereen dezelfde behandeling krijgt. No excluding.
Iedere moedertaal moet worden gerespecteerd, maar Engels is voertaal.
Dignity for every child. “Geen schone luier in de klas omdoen of naakt laten lopen.” Neem het kind even apart hiervoor.
Positieve benadering.
Nutricial training (voor de kooksters) komt eraan.

Het was een lange vergadering en nog niet alle tekst is behandeld. Maar we gaan naar de kamer waar koffie en thee staat voor ieder.

Op mijn vraag of het nog altijd zo is dat bij een groot concern voedingsmiddelen gehaald kunnen worden wordt positief geantwoord. Bij Woolworth kan elke week één kastdeur door Sunshine worden geopend. De groente en etenswaren gaan naar de kinderhuizen. Zijn er dingen bij die de kinderen niet eten, zoals de pizza-broodjes van vandaag, dan gaan die naar HQ.

We maken foto’s van de mensen op het hoofdkantoor. Maria, Melinda, Marleen Gregorius, Neels enz.

Om 3h00 gaan we naar huis. Luuk in de tuin, koffie met Ouma’s (rusks) en ik ben begonnen met lezen. (Het boek waarin ik vorig jaar ben blijven steken. “El Negro en ik” van Frank Westerman. Een reisreportage over ras, cultuur en identiteit.)
Om 6h00 worden we door Harry gehaald en Tanja was er ook. Heerlijk gegeten en daarna rummikup gespeeld.
Om 10h naar huis en naar bed.

Zaterdag, 9 september 2006

Vandaag konden we langer slapen, om 9h00 ontbijt besteld. Het is mooi weer! Om 10h00 komt Leda ons halen.

Harry en Leda hebben een plan gemaakt voor vandaag. We gaan naar het “Maropeng-museum” een museum over de evolutie. Over het ontstaan van de aarde en de levende wezens. Tanja gaat ook mee. Het is een aardig eindje rijden naar het gebied dat beschermd wordt door Verenigde Naties. Richting Krugersdorp, Hekpoort in Witwatersrand. Op het grote parkeerterrein zien we dat het niet druk zal zijn binnen. Dat is alleen maar prettig. Kaartjes gekocht en naar binnen. We worden in een ‘tobbe’ geplaatst waar max. 4 personen in kunnen en de tobbe ligt in het water. Na een duwtje drijven we verder; door de IJstijd, de Vuurtijd, het Stenen tijdperk naar de wereld van vandaag. Dan stap je uit de tobbe en gaat je weg door het museum. Prachtig opgezet, zoals alle musea die we in Zuid-Afrika hebben gezien tot nu toe. Alles wordt goed uitgelegd met lichtknopjes, koptelefoons enz.. Ook is er een imposante ruimte met fossielen.

Toevallig wordt in het boek wat ik aan het lezen ben ook veel geschreven over de evolutie. Ook over “Saartjie Baartman, de Hottentot-Venus” en ik zie dat hier ook lezingen worden gehouden juist over “Saartjie Baartman” en El Negro. 

Als je na ca. 1.5 uur weer door de deur naar buiten gaat dan sta je midden in de natuur. Een uitzicht over bergtoppen en vergezichten. Geen bebouwing te zien. Hier kun je een kopje koffie drinken en even gaan zitten. Dat hebben we ook gedaan, natuurlijk. Meteen een eenvoudige lunch genoten.
Doordat je het museum bent doorgelopen, ondergronds, moet je nu een wandeling maken naar het beginpunt. Boven de ingang is een conferentieoord gebouwd in een ronde vorm, dat je alleen aan de achterkant kunt zien. De voorkant, de ingang en de bebouwing daarboven is geheel aangezet met klei in een naturel kleur.
Er is ook een hotel bij, souvenirwinkel, informatie centrum. Prachtig opgezet allemaal.

      Het was een prachtige dag, interessant en gezellig. De avond hebben we afgesloten met een diner in een Ocean Basket-restaurant (visrestaurant) in een nieuw winkelcentrum in de stad.

Zondag 10 september 2006

Lekker uitgeslapen, ontbeten en in de tuin gezeten. Luuk zit in de tuin met zijn fototoestel op statief gericht op het fonteintje waar veel vogels komen drinken. Ik heb op het bordes een stoel waarin ik lekker kan zitten lezen.
We worden vandaag afgehaald door Bri en Daniël. We ontmoeten Daniël voor het eerst, maar het klikt meteen goed. Eerst wat gedronken op ons terras en daarna naar de Bird Sanctionary bij het Casino. Het is groot en er zijn veel vogels van verschillend pluimage. Als we bij het theater aankomen is er net een show met vogels begonnen. Prachtig wat ze met de vogels kunnen doen.
De zon schijnt en het wordt warm op de tribune. Daarna hebben we het hele terrein rondgelopen. Tenslotte komen we bij de parkieten en papegaaien en een witte komt naast me zitten. Heeft interesse voor de blinkertjes aan mijn tas. Luuk neemt de vogel gauw over en ik maak een foto van hem met Bri èn Daniël èn vogel.   
In het Casino kijken we waar we wat kunnen eten, maar een restaurant gaat net dicht of is al gesloten. Alleen Ocean Basket is altijd geopend. Daar hebben we gegeten en het was weer lekker.
Bri brengt ons weer naar het B&B. We zullen ook Daniël nog zien voor we verder trekken. Hij wil een keer voor ons koken!!

Maandag 11 september 2006

Programma:     8h00                Fetching from B&B by Bridget

                        9hoo                Elsburg

                                               Orange Farm

                        15h00              Dropping off by Bridget

Bri komt ons weer vroeg halen en ook Gladys zit al in de auto. We gaan naar Elsburg (bij Germiston), het kinderhuis waar Carol de coördinator is. Bertha is de maatschappelijk werker daar.
We worden hartelijk ontvangen, Carol leidt ons rond in het huis te beginnen bij de kleinste kinderen. De klassen hebben 10 kinderen elk. Buiten worden nog twee klaslokalen aangebouwd. Dat is een geschenk van Sasol (evenknie van Shell). Er zijn veel moeders aanwezig. De kinderen krijgen net wat eten als wij er zijn. Ze zien er allemaal goed verzorgd uit. Maar ook het huis ziet er goed uit. Het is de eerste keer dat wij hier te gast zijn.

Ook is er een jacuzzi, die wordt gebruikt voor therapie en voor fun. Eén kind en een moeder of bij de grotere kinderen 2 kinderen en een moeder in de jacuzzi voor oefeningen en spelen.   

Het valt ons op dat een kindje in een grote stoel zit. Dat is een Shona buggy. Een moeder heeft voor haar gehandicapte kind, Shona, deze stoel ontwikkeld en verkoopt dit model nu en maakt stoelen op maat voor gehandicapte kinderen. Ouders of moeders moeten deze stoel wel zelf kopen voor hun kind.
We worden gewezen op een kindje (in groene t-shirt) die nu een half jaar in het huis komt en hier heeft leren praten. Ze zijn trots op zijn vorderingen.

We krijgen koffie en cake en er hebben zich meerdere mensen bij ons gevoegd voor de maandagochtend bespreking. Hier worden de week-werkzaamheden bepaald voor deze groep, die in de community werken waar om steun is gevraagd.

Dat is de nieuwe taak van Bri: Community Development Manager. Outreach projects via het Sunshine model, skills development, capacity building, teaching (onderwerpen zijn o.a.Kindermishandeling en Aids).

Naast haar taak als coördinator van Elsburg is Carol ook betrokken bij de projecten buiten het huis als trainer.

Amos is een student maatschappelijk werk, die betrokken is bij deze projecten. Hij onderzoekt als er vragen binnen komen wat de situatie is en of en hoe het past in het Sunshine programma. Hij bespreekt dit met Bertha.  We komen later Bertha en Amos nog tegen bij besprekingen.

Sinds 2003 wordt de Sunshine Centre Ass. gesteund door het Community Department met een budget als het gaat om hulp aan groepen die zelf iets voor hun gemeenschap willen opbouwen.

Sunshine geeft dan adviezen en trainingen. Men noemt dat Capacity building en skills development.

In Elsburg wordt een programma gegeven voor alle buitenprojecten. En twee vrouwen controleren of in het buitenproject goed wordt gewerkt zoals het hun geleerd is. Er is een lijn gelegd met het hospitaal met de centra voor therapie.

Empower the community to do all themselves. Sunshine geeft alleen adviezen/nooit geld.

Als een project is opgezet, maar niet door gaat volgens het Sunshine concept, dan wordt de hulp beëindigd/afgebouwd.

Er is een mandaat voor 3 jaar om in East Rand te helpen projecten op te zetten. Er was niets in East Rand. Sponsors betalen.

Na de bespreking gaat ieder aan het werk.

Wij gaan om 12h30 verder op ons programma naar Orange Farm. De naam kende ik al van onze ontmoeting met Hans Ludolph (samen met Anneke en Truus). Hans Ludolph was de Rotary man en directeur van een verschepings maatschappij die later onze container ontvangen heeft in Zuid-Afrika.

Rotary Jo’burg heeft Orange Farm geholpen en er staat een prachtige sporthal voor de kinderen die hier wonen en naar school gaan. Het is een verblijf voor dag en nacht voor gehandicapte kinderen vanaf 6 jaar tot ca. 15 jaar. Het zijn kinderen die geen ouders hebben of verstoten zijn om hun handicap. Als wij komen zitten de kinderen langs de muren van het woongebouw op bankjes of in rolstoelen.

Sinds 2003 is er een samenwerking met Orange Farm op het gebied van onderwijs/trainingen.

Alleen de penningmeester is aanwezig en hij leidt ons rond op het complex. Er zijn 3 slaapzalen met ieder 10 bedden. Tussen de zalen is een kamertje voor de nachtzuster geheel van glas, zodat zij de kinderen kan zien. In geval van problemen wordt er om hulp geroepen. Ook de penningmeester kan thuis, net als de andere personeelsleden, opgeroepen worden om te helpen.

Er is een prachtig houten gebouw opgezet door Oostenrijkse jongeren. Het nieuwe hoofdgebouw is een geschenk van een Chinees bedrijf. 
Het is mooi en goed verzorgd, maar het is ook triest.

Het was een lange reis terug, via Eldorado Park en Soweto naar het B&B waar we om 16h00 weer aankomen.

Leda komt ons ophalen want ze wil ons naar Mandela Square brengen om het beeld van Madiba te zien. Een parkeerplaats gevonden en het winkelcentrum door naar het binnenplein. Als je de deur uitloopt kijk je tegen de achterkant van het reusachtige beeld van Nelson Mandela. In wandelhouding. Ieder mens is immens nietig naast dit beeld. En terecht!

We hebben koffie gedronken met het beeld vóór ons en veel foto’s genomen. Prachtig. Op dit plein gaan de mensen van Sunshine eind augustus 2 dagen zonnebloemen verkopen, met de opbrengst voor het 30-jarig jubileum.

Bij Leda en Harry macaroni gegeten en om 11 uur naar Bed&B.

Dinsdag 12 september 2006

Programma:     8h00                Fetching from B&B by Bridget

                        9h00                Craighall Centre

                        13h00              Dropping off by Ann (teacher Craighall)

We worden op tijd afgehaald en gaan naar Kinderhuis in Craighall. De klassen bezocht te beginnen met de groep 1 van teacher Ann. Ze heeft de wind er duidelijk onder. De kinderen zijn niet gehandicapt en krijgen het programma voor normaal onderwijs groep 1. Deze klas is boven, een trap op.
De kinderen zijn enthousiast en laten ons zien wat ze al gemaakt hebben. Juf Ann heeft visjes meegenomen in een kom en dat vinden ze heel mooi.

Ook bij de andere klassen zijn we geweest. Maar speciaal voor ons gaan alle kinderen naar buiten, zitten in het rond en krijgen allemaal een muziekinstrument. Hier zijn dus gehandicapte en niet gehandicapte kinderen in een school. Er is gerepeteerd voor het bezoek van bekende Engelse zakenlui die binnenkort op bezoek komen. Wij gaan nu de generale repetitie zien.

De Hongaarse Rapsodie nr. 5 komt uit een microfoon en een juf heeft een groot bord met aanwijsstokje. Tijdens de muziek wijst ze het muziekinstrument aan dat moet meespelen en dat zegt ze ook. “Nu de triangels”, nu de trommels, nu de stokjes of de belletjes. Prachtig om te horen en te zien. De kinderen hebben plezier en doen allemaal mee. Er worden op deze wijze twee klassieke muzieknummers gespeeld.

(Er zal een cd worden gemaakt van deze uitvoering en ik zal er ook een ontvangen!)

Dan wordt het middageten klaargemaakt en de kinderen eten onder de bomen aan bankjes en tafeltjes. De gehandicapte kinderen samen met de andere kinderen.
Binnen krijgen nog 3 kinderen hun voeding via een sonde in de buik.

Lillian, voorheen secretaresse van Maria en zij verzorgde de PR, maar nu op eigen verzoek coördinator in dit huis. Maar de PR blijft ze ook doen. Dat is haar op het lijf geschreven. Ik kan nu ook kaarten en inpakpapier kopen voor R 400.= om in Nederland te verkopen.
Ann, de onderwijzeres, brengt ons naar het B&B.
Ook het programma voor de de rest van de week hebben wij nu gekregen.

Woensdag 13 september 2006

Programma:     8h30                Fetching from B&B by Bridget

                        9h00                Visiting Soweto Bambisanani Centre

                        12h00              lunchunch

                        12h30              Emergency Services session

                        13h00              Fetching from Soweto to HQ by Thando

                        14h00              Meeting with Melinda en Maria & staff

                        15h00              Dropping off at B&B by Thando

Gewapend met pen en papier gaan we weer op weg, nu naar Bambisanani Centre in Soweto. We hebben alle klassen bezocht en foto’s gemaakt. Met de moeders en kinderen gepraat en gezien hoe ze aan het ‘werk’ waren in de klaslokalen.

We horen het verhaal dat er op tv een programma is waarin een schoolklas met een kok gaat koken en dat wordt dan uitgezonden. Er werd een dag gebeld met Sunshine en men vroeg of de kinderen van Bambisanani mee mochten doen aan dit programma. Ja, dat mocht wel, was het antwoord. Toen de crew aankwam in Soweto en zag dat het gehandicapte kinderen waren kwam er eerst twijfel. Maar na praten besloten ze het er op te wagen. Het werd een succesvolle uitzending op tv een paar weken geleden. En ook dát zette de televisiemakers aan het denken.

Om 12h00 komen er twee mannen van Emergency Johannesburg om over veiligheid in en om het huis (en gebouwen) te praten. Er worden stoelen klaar gezet en ieder moet plaats nemen. Maar, Luuk en ik mogen niet naast elkaar zitten, dat is natuurlijk geen probleem. We moeten allemaal gehusseld worden.
Met een ‘schootrekenaar’ en een omslagbord met tekeningen en tekst wordt de cursus gestart. “Learn not to burn”. Departement of Local Government Fire Brigade Services. Het telefoonnummer voor any emergency is 10177. Maar per cellphone kun je 112 (gratis en landelijk nummer) draaien.

Voor vuur heb je nodig: zuurstof + hitte + gas. Verwijder hier een aspect van en er is geen vuur.
Bij de Brandweer zijn brandweermannen en paramedics. Soweto heeft 3 brandweerstations. “Veel te weinig”.
Wat te doen ingeval van brand: breng jezelf in veiligheid en laat het redden over aan de vakmensen: de brandweermannen.
De vrouwen wordt aangeraden om komende zaterdag naar de Brandweerkazerne te komen voor meer informatie en instructie.

Management meeting

Het Management van de Sunshine Centre Ass. wil zich in het 30e Jubileumjaar voorbereiden om klaar te zijn voor de komende 30 jaar.  

Gloria: Er wordt een trainingsprogramma opgezet om tot betere resultaten te komen voor Soweto en Eldorado Park. Op Highschool-basis worden trainingen gehouden.

Twee groepen bestaande uit 1 practisioner + meerdere assistent practisioners moeten eind volgend jaar klaar zijn. Deze mensen zijn verantwoordelijk voor dagelijkse hulp voor kinderen. De beste verzorging voor de kinderen.

Alle vrouwen- en moeders-vrijwilligers zijn getest en worden in de toekomst voorbereid op het werk waarvoor zij het best geschikt zijn en zullen daar scholing voor krijgen. Het komt ook voor dat vrouwen hierdoor in een ander centrum moeten gaan werken van de Sunshine Centre Ass.

ECD = Early Childhood Development.

Een vrouw met een eigen trainings instituut is aangezocht de trainingen te geven. Zij is bekend met het omgaan met gehandicapte kinderen.  

Bridget: Zij heeft 1x per maand een bespreking met de outside projects. Er wordt genetwerkt en geleerd hoe de gemeenschap in elkaar zit.

Een Sunshine teammeeting elke maandag.

Er moet een voortgang rapport gestuurd worden aan het Governement, en de werkwijze zal model staan voor andere organisatie.

CBO = Community Based Organisation.

 Thando: Thando moet de efficiëntie in de gaten houden van de werkzaamheden. Zij heeft ingang bij alle werkzaamheden en moet toezien dat werkzaamheden correct en op tijd worden gedaan. Er is een standaard die voor iedereen geldig is. We willen wat we doen op de best mogelijke manier doen.

Neels Bornman: de nieuwe financieel manager, i.p.v. Netty die gepensioneerd is en naar het Zuiden is verhuisd.

Cherrié Lira: Sociaal werker en manager voor de studenten sociaal werk. Door ook contact te onderhouden met de Universiteit blijft ze op de hoogte.

Maria Longley: consultant van Sunshine Centre Ass.

Melinda Cupido: directeur Sunshine Centre Ass.

Eldorado Park: Het grote werk is klaar, de riolering en kindertoiletten moeten nog verbeterd worden. En er moeten nog een paar opritten voor rolstoelen gemaakt worden.
Harry heeft inmiddels met de bouwer alles ter plekke doorgelopen en ev. verbeteringen zullen worden aangebracht.
De rekening van de verbouwing was nog niet gepresenteerd of betaald. Harry zal ook als deskundige de rekening controleren.

Euro 15.000.= : Het is de bedoeling dat van de Euro 15.000.= van het Angola Comité Melinda Cupido en Bridget Munnik training krijgen, die zij op hun beurt weer kunnen overbrengen op andere medewerkers van Sunshine Centre Ass.
Een rapport over deze training is per post en per e-mail gezonden aan Truus na haar bezoek aan Johannesburg (samen met Trudy).
Ik vraag een kopie van dit rapport, zodat ik dat mee kan nemen voor ons bestuur in Nederland. (Na afloop van deze vergadering heb ik het rapport gekregen.)

Een ieder die een training doet via de Sunshine Centre Ass. moet een papier tekenen om bij Sunshine te blijven werken.  Het wordt voor Melinda en Bridget een coaching on site-situation, zgn personal coaching. (D.w.z. binnen het bedrijf bezig zijnde met hun eigen werk.)
De trainer is van een erkend instituut. Het gaat om nieuwe kennis van zaken, vaardigheden, houding.
Het geld is nog niet ontvangen.

Wish-list: Nadat we besproken hebben wat van de wish-list al gerealiseerd is, en dat zijn maar een paar punten, mag ik van het bestuur in Nederland de helft van de waarde van de wish-list aanbieden t.g.v. het 30-jarig Jubileum. De aanwezige directie en medewerkers zijn daar erg blij mee. Het gaat hier om de helft van ZAR 40.000.=. 

Het was weer een zware vergadering, maar we hebben ons goed gehouden. Ik hoop dat ik het later in Nederland goed kan verwoorden.

We worden door Thando weer om 17h00 naar het B&B gebracht en melden aan Leda dat we er weer zijn.
Ze komt ons meteen weer ophalen. Zij heeft van de bevriende juwelier een telefoontje gehad dat mijn ring, in reparatie daar, kapot gesprongen is. Hij vraagt of we naar de winkel willen komen.
De ring moest gelast worden (breuk) maar bij de reparatie is de steen in 100 stukjes gesprongen.
Het speet de juwelier erg, maar ik mocht een nieuwe, zilveren, ring uitzoeken. Tenslotte komen we overeen dat hij probeert een ring te maken met het oude zilver. Hij stuurt de ring dan op naar Zaandam.

Nog een laatste gezellige avond bij Harry en Leda. Morgen gaan zij op vakantie naar hun time-share huisje bij het Krugerpark. Wij zullen elkaar deze vakantie dus niet meer zien.

Donderdag 14 september 2006

Programma:     8h30                Fetching from B&B by Bridget

                        9h00                Project-coördinators meeting

                        12h00              sight seeing naar Brewery and Busfactory

                        14h00              Dropping off at B&B by Bridget 

Als eerste staat er op de agenda de project-coördinator’s meeting in HQ.
We worden naar het kantoortje gebracht van Cherrié waar we de sociale werkers en –studenten treffen van de 4 centra. Zij kunnen op deze vergadering (1x per maand) hun vragen en problemen bespreken die ze in het werk tegenkomen. Op deze manier blijft Cherrié op de hoogte en geeft adviezen, houdt contact met de Universiteits-coach, het leerprogramma en de examens van de studenten. Zij leren van elkaar. Bertha en Amos die we in Elsburg hebben ontmoet zijn hier ook bij en moeten op een bepaald moment naar een andere bespreking in het gebouw.

Er worden veel afspraken gemaakt, agenda’s getrokken; er wordt hard gewerkt.

Als deze sessie is afgelopen worden we verzocht naar de Toy Library te gaan op de beneden-verdieping van het gebouw. Voor ons geen tijd voor een kopje koffie, “dat krijgen jullie beneden wel!”

In de Toy Library aangekomen ontmoeten we Bridget met de sociaal werker Bertha en de student Amos weer. Nu ook als speciale gaste: de vrouw Meriam met hulp/chauffeur. Zij komen uit Springs. Meriam heeft een blinde dochter, die nu al 22 jaar oud is. Maar door haar handicap is zij geïnteresseerd in hulp aan gehandicapte kinderen. Een aantal jaren geleden is zij een eigen day-care begonnen in haar huisje in Springs. Zij had van Sunshine gehoord, contact gemaakt en nu ontvangt ze advies via Bertha en Amos. Hoe moet ik dit doen? Hoe krijg je dat gedaan? Adviezen krijgt ze, geen financiële hulp van Sunshine.

Vorig jaar had Meriam bezoek van een Zweedse delegatie. Zij wilden haar helpen met een nieuw stuk aan haar huis te bouwen. Maar omdat de grond niet haar eigendom was, kaatste de hulp af. Bertha en Amos hebben haar de weg gewezen naar de officiële kanalen en inmiddels is de grond haar eigendom. Nu kan ze weer contact opnemen met de Zweden.
Haar vrijwilligers worden ook ‘geschoold’ door Sunshine. Maar ze laat ze eerst een contract tekenen om bij haar te blijven werken voor ten minste 2 jaar. (Door ervaring wijzer geworden.) Zo ziet ze haar werk voor gehandicapte kinderen in Springs langzaam maar zeker vooruit gaan.
We nemen hartelijk afscheid van deze energieke vrouw en haar begeleiding.

Onze volgende afspraak is in de Brouwerij. Met Thando en Bridget moeten we om 12h00 daar zijn volgens afspraak. Dicht bij HQ. Er is een prachtig museumachtig gebouw waardoor we een rondleiding krijgen. Wandschilderingen van Aïda en de Nubiers op de muren, waar we de eerste slok uit bruin-stenen-ronde kruik mogen drinken. De geschiedenis van het bier in Afrika en Europa, waaronder Nederland, Engeland en Duitsland in de vitrines uitgebeeld. En af en toe een proefje. Tot in een nagebouwd jaren 20 café, dat zag er leuk uit! Er doen nog twee heren mee aan deze rondleiding.
Na afloop wordt ons een eenvoudige lunch aangeboden in de Brouwerij. Met uitzicht op de Banner of Hope!
We hebben het zeer gewaardeerd, ook al zijn we geen bierdrinkers.

Vlakbij bezoeken we de bus-factory; aan het gebouw zie je dat het een bus-remise is geweest. Nu vinden hier verschillende artiesten onderdak en kun je ook in de winkel kunst of handgemaakte dingen kopen.

We zoeken nog een foto-winkel. Maria heeft gevraagd om onze foto’s van dit bezoek tot nu toe en we laten een cd maken. De foto’s van de schilderijen en de bezoeken aan de kinderhuizen staan er goed op. Zo gevraagd, zo gedaan.

En toen naar de B&B met de afspraak dat Bri met Daniël ons zouden ophalen voor het avondeten om ca. 6h00. Daniël wilde voor ons koken.
Het liep anders! Ze kwamen en brachten de schalen mee. We hebben gauw de tafel in de ontbijtzaal gedekt en het eten opgewarmd in de magnetron. Ook een fles wijn gevraagd.
Daniël had rijst en een leverschotel gemaakt. Het was een beetje scherp maar heerlijk. Alles ging schoon op. Een yoghurtje uit de ijskast van het B&B toe. We hebben heel gezellig met elkaar gepraat. Daniël zit in het onderwijs en is zeer geïnteresseerd in aardrijkskunde.
Ik vertelde over het boek dat ik net uit had “El negro en ik”, waarin veel wereldgeschiedenis belicht wordt, waardoor het een erg interessant boek is met veel onderzoek. Ik zal kijken of het boek in het Engels is vertaald.
De avond was te kort en erg gezellig.

Vrijdag 15 september 2006

 Programma:    8h30                Fetching from B&B by Bridget 

                        9h00                Visiting Kliptown Museum (gewijzigd op verzoek)

                        10h30              Ceremony at Eldorado Park Sunshine Centre

                        14h00              Dropping off at B&B by Thandoando

 Hoewel er een bezoek aan het Kliptown Museum op de agenda staat, gingen we op ons verzoek naar Segamedsi. Zij heeft vorig jaar afscheid genomen wegens reuma en we willen graag weten hoe het met haar is.
Zij was erg verrast ons te zien. Flori hebben we opgehaald bij Bambisanani om de weg te wijzen. Zij wist waar Sega woont.
Sega zag er goed uit, was slanker geworden. Ze kon niet thuis niets doen, daar werd ze gek van. Ze heeft zich in de community bij een groep aangesloten die voor HIV/Aids-patiënten zorgt. Daar is ze bijna elke dag te vinden. Toevallig dat we haar thuis troffen! We hebben even kunnen praten in haar huisje. 

Maar om 11h00 werden we verwacht in Eldorado Park voor het afscheidsfeest!
We troffen de kinderen buiten. Op de schommel, een kindje werd begeleid met het lopen met een frame, op de schommelbank en tellen van één tot tien. Elke gelegenheid wordt benut om iets te leren. Anderen reden haastig rond op plastic scooters en fietsjes.

Er kwamen twee heren aan, Pastor John Sickel en de councillor Norman Duncan van Johannesburg en we hebben met hen even kunnen praten daar buiten in de zon.

In de nieuwe grote kamer van Eldo, stoelen langs de kant, namen we plaats en het programma kon beginnen. Er waren vrouwen van Eldo (Maggie Maclean, de moeder van Caruso was speciaal onder valse voorwendselen hierheen gelokt en was verrast ons te zien) en Chantel Le Roux, van Bambisanani o.a. Elisabeth en Nthabi,  verder Maria, Melinda, Thando van HQ. En Martha Madondo, family support worker. Jammer genoeg ken ik niet alle namen.
Met de pastor werd de bijeenkomst geopend in gebed, waarna hij snel weg moest naar een volgende afspraak.
Van de moeders van Bambisanani kreeg ik een prachtige wit linnen omslagdoek omgehangen, onder luid gezang, met bijbehorende tas. De councillor had mijn fototoestel genomen en maakte foto’s als ik dat zelf niet kon doen. Dat was een goed idee! Toen moesten we naar de keuken waar mij werd gevraagd  het lint door te knippen bij de grote plaquette ter ere van Dr. en Mrs Elshove die Euro 15.000.= hadden gedoneerd voor de renovatie van deze keuken.

Terug in de kamer werd dit gevolgd door het aanbieden van een koperen plaquette met de namen van de organisaties onder de vlag van Stichting Kinderhuis Soweto, zoals Biketourzuidafrika,  Reunion met de musical Aïda, Wilde Ganzen en het NCDO.
Het was een voorrecht deze plaquettes te mogen onthullen. Maar het was nog niet klaar.

Luuk kreeg twee schilderijtjes van een Zuid-Afrikaanse schilder cadeau en ik een stenen bierkruik met een glas er in, die we in de Brouwerij ook hadden gezien en uit gedronken. We waren erg blij met deze cadeaus maar het was nòg niet klaar. Nu kreeg ik zelf een koperen plaq met mijn naam erop. Geweldig! Daar ben ik erg trots op. Beide plaq’s komen in Eldorado Park Centre te hangen.
Ik voelde me zeer vereerd. Wat een verrassing!

In een korte toespraak heb ik bedankt voor de geweldige ontvangst en dagen hier doorgebracht. Ook dat ik door de verschillende vergaderingen niet alleen heb gehoord wat de nieuwe taken van de staf waren, maar het ook in andere meetings en bezoeken aan de Centra in de praktijk heb zien gebracht.
Sunshine is een goed werkende organisatie. Like clockwork!
Ook al hebben vrouwen soms een andere positie of werkplek gekregen dan voorheen, dat was even moeilijk, maar dan hebben ze nu een positie en eventueel opleiding voor het werk waar ze goed in zijn. Wat bij hen past.
Wij in Holland kunnen geld inzamelen, maar hier moeten jullie het werk doen ter verbetering van de positie en het leven van gehandicapte kinderen. Wij in Holland danken jullie daarvoor.

En toen stond er eten klaar en we kregen van Mabel natuurlijk weer een bakje mee voor morgen. We hebben afscheid genomen van iedereen.

18h00. We waren nog maar een half uurtje thuis toen Hans Ludolph ons kwam ophalen met zijn Jeep. Hans en vooral zijn vrouw Lynn waren erg druk met de voorbereiding van een tuin-ontvangst voor zaterdag, morgen. Ook een Rotary bijeenkomst om geld in te zamelen. Onderweg een stop gemaakt om taart te kopen voor bij de koffie in een speciaalzaak. Hmmm.
Lynn liet ons een nieuw sausje proeven gemaakt met borage(??) en cottage cream. Erg lekker.

Hans is nog steeds erg druk met Rotary-werk in Johannesburg, Nationaal en Internationaal. Ook bij dit verenigingsleven komen er weinig jonge mensen bij. Tijd om de strenge en dure regels om toe te treden meer toegankelijk te maken.
Zijn vrouw Lynn was dit jaar presidente van de ANN’s (vrouwentak van Rotary. De naam komt van de twee eerste presidentes die beiden Ann heetten.)
In zijn Jeep met TomTom werden we weer naar huis gebracht.

Zaterdag, 16 september 2006

Een vrije dag, uitgeslapen, rustig ontbeten. Mr & Mrs Nunn waren weer thuis van vakantie in Engeland.
Aan de ontbijttafel heb ik aan mijn dagnotities geschreven.
Nog een bericht aan Keith Plekker gestuurd, misschien lukt het nog hem te ontmoeten. En kaarten geschreven, maar ik had er maar 10.
We moeten een afspraak maken hoe we in Bronkhorstspruit komen. Halen? Brengen? Taxi?
Dave brengt uitkomst. Het wordt een oudere heer die ons naar Bronkh’spruit zal brengen met zijn auto voor ZAR 430.=.
Ook een afspraak gemaakt voor morgen met Martien Jonkers voor een zondagje Soweto.
Verder de dag gelezen. Het tweede boek ter hand genomen. Ton Kors, “De weg terug met Max Groen”. Koffie gedronken, in de tuin gezeten of in de serre. Luuk natuurlijk bij zijn fototoestel in de tuin.
Deze rust hebben we wel weer verdiend.
’s Avonds het eten van Mabel gegeten en we zijn op tijd naar bed gegaan. 

Zondag 17 september 2006

Hoewel deze zondag een vrije dag zou moeten zijn moeten we toch heel vroeg op omdat we al voor 8 uur gehaald zullen worden door Martien Jonkers, Soweto Tourguide.
Hij had gevraagd of we naar de kerk wilden en hij stelde voor om naar Grace Bible Church te gaan waar 5000 mensen per dienst komen en waar veel gezongen wordt. We hebben toegestemd.
De kerk, van buiten een grote hal, was vanuit het Baragwanath hospitaal richting gezien, niet ver Soweto in.  Hoe dichter we naderden hoe drukker het werd. Maar alles liep gesmeerd. De vroege dienst was afgelopen, mensen vertrokken en op de opengevallen parkeerplaatsen werden de nieuwe auto’s geplaatst. Maar met zoveel mensen, 5000 per dienst, en een enkele parkeerwachter die aanwijzingen gaf, verliep het bijna geruisloos en geordend.

Binnen gekomen zaten er al veel mensen in de kerk. We liepen van achteren naar de voorste rijen. Op de tweede rij waren twee stoelen vrij, wij schoven (met z’n drieën) in de rij. Een man zag dat en stapte meteen naar de volgende rij om nog een stoel vrij te maken. “Gaat u zitten!” “Dank u wel!”

De dienst begon al gauw met zingen. Een koor door een orgel en andere muziekinstrumenten begeleid zong de sterren van de hemel. En de gehele kerk zong mee. Er werd door de dominee gevraagd “Zijn er mensen voor het eerst in onze kerk?” En wij stonden op met nog een paar zielen. Applaus was ons deel. Toen kon de dienst echt beginnen. Het viel ons op dat de liederen, niet zoals wij gewend zijn, uit drie of misschien 4 coupletten bestaan, maar wellicht een half uur duren met vele herhalingen. De handen in de lucht wuivend, en er werd tussendoor hardop gebeden en wensen gezegd, gehuild zelfs en een vrouw achter ons werd onwel en zakte in elkaar op de grond. De tekst van de liederen werd op een scherm geprojecteerd, couplet voor couplet.

De preek was zeer gericht op het dagelijks leven en soms met een vraag en antwoord uit de zaal. We konden het aardig volgen wat gezegd werd. Op het eind van de preek zei de dominee, dat de opname gestopt moest worden, want hij had iets te zeggen dat niet opgenomen mocht worden. Dat beloofde wat!! Maar het waren dromen van jaren geleden die leken uit te komen in een gesprek met de Bisschop dat pas had plaatsgevonden.
Een andere Bisschop uit de USA was met zijn vrouw te gast en zat direct voor ons. Ook een andere gast uit USA: een platenproducent van gospelsongs met zijn vrouw. Zij kregen applaus als begroeting. 
De Bisschop kwam aan het eind van de dienst nog even op het bordes om de gemeente, maar vooral de dominee goede woorden toe te spreken. Zo eindigde de dienst na 2.5 uur en we konden de dominee een hand geven en groeten, samen met Martien en zijn vrouw, voor we weg gingen.

Natuurlijk was het weer een drukte van belang, maar geen onvertogen woord en alles liep op rolletjes. Vanmiddag om 17h00 is er weer een dienst en ook dan worden er 5000 mensen verwacht.

Met de auto brengen we eerst de vrouw van Martien naar haar moeder waar hun zoontje was. We hebben kort gesproken met haar en foto’s genomen.

Gedrieën gingen we verder voor een Soweto tour.
We gingen voorbij een kerkje bij het kruispunt waar je afslaat naar Bambisanani. Martien reed de oprit op naar het binnenplein. Hij wees ons een van de gebouwtjes aan van de kerk. Dat zal worden gesloopt en daar zal Herman van Veen, cabaretier, een theaterschool bouwen. Volgende week zal de eerste steen worden gelegd. Martien had al kontakt met de groep rond Herman van Veen.

Het werd tijd om wat te eten. Naar Wandi’s. Daar hadden we al meer van gehoord, maar nog nooit geweest. Daar aangekomen waren er al veel mensen aan tafel. Toeristen en ‘eigen’ mensen. Je kunt hier voor één bedrag eten alleen de dranken moeten er nog bij worden opgeteld. Een grote tafel met traditionele gerechten waaruit je kunt opscheppen zoveel je wilt. En dat voor drie gangen! Het was heerlijk. De eigenaar was ook aanwezig. Wandi is heel klein begonnen, maar nu zijn er twee huisjes ingericht als restaurant en een buiten terras. En bijna altijd vol!

Het Kliptown-museum hadden we een paar dagen geleden afgezegd en nu reden we er naar toe. Het was gesloten. Maar het geheel ziet er goed uit.
In deze omgeving kwamen de eerste bewoners, pestlijders, vele jaren geleden. Hier was een markt ontstaan met handel in groente en fruit. Het museum was een klein rond gebouw, met 4 ingangen, Noord Oost Zuid West. Vanaf dat gebouw was er een stuk straat gemaakt waar zgn. stenen marktkramen waren neergezet, zodat de markt hier voortgezet kon worden in een historische en toeristische omgeving. Het zal ook wel de bedoeling zijn om meer orde te scheppen in de markt zoals we daar nu resten van zagen in de straten hieromheen. De nieuwe marktplaats moet nog worden geopend.

We rijden naar de brug over de weg bij het  Baragwanath hospital aan de ene kant en het busstation aan de andere kant. Hier is het altijd heel druk. Op de (loop)brug  zijn allemaal stalletjes opgezet waar mensen hun waar proberen te verkopen. Zo kun je er bijvoorbeeld koek, snoep, fruit (per stuk) en schoenveters kopen maar ook een aantal lucifers, sigaretten en kruiden. Het zijn geen goed lopende ‘zaken’ die hier de hele dag zitten.

Er werd ook een dobbelspel gespeeld aan een paar tafels en het was per tafel hoog of lager als inzet. Men probeerde ons hiervoor te interesseren, maar helaas.

In de auto reed Martien een pad op, je kon het geen weg noemen, helemaal aan de buitenkant van de bewoning. Aan een kant hutjes, aan de andere kant onbebouwd land. Stapvoets, anders was niet mogelijk. Vanuit een hut werden we gewenkt door een jonge vrouw. Martien stopte, vroeg of we naar de vrouw toe wilden gaan. Ja, laten we met haar praten.
De jonge vrouw van ca. 18 of 20 jaar vertelde dat zij in het huisje met 8 andere mensen/kinderen woonde. Wij zagen drie jonge mensen en een klein kindje. Kussens op de grond en een hondje woonde hier ook. Zij wilde wel naar school maar ze had geen geld. Misschien over een jaar als ze genoeg geld had zou ze weer naar school gaan. Dat wilde ze graag. Leren!

We vervolgden onze weg per auto en zagen een voetbalwedstrijd van kleine voetballertjes, met het ene elftal in Ajax-shirts.
Op de poging om via een andere weg weer naar de straat te komen mislukte, we moesten omdraaien en dezelfde weg terug.

Martien bracht ons naar huis. Het was een prachtige dag en we hebben er echt van genoten om Soweto nu weer eens op een heel andere manier te zien.
We hadden een stripboek “Kort Amerikaans” van Dick Matena en waren blij dat hij dat graag wilde hebben.
Afscheid genomen, maar we houden kontakt!

We hebben nog koffie en rusks genomen en gelezen voor we vroeg gingen slapen.

Maandag 18 september 2006

Vandaag gaan we naar Bronkhorstspruit.

Deze dag begonnen met uitslapen, ontbijten, zitten en lezen in de serre, want het was ‘koud’ vandaag. Het had geregend en er was onweer boven Jo’burg geweest. Lekker voor de tuin, maar de temperatuur leed eronder. Luuk had zijn stoel opzij van het huis gezet, uit de wind en in de zon (als die even wilde komen kijken).
Voor het eerst ben ik in de serre gaan zitten en het de laatste hoofdstukken van Ton Kors, “De weg opnieuw met Max Groen” gelezen. Het is een afschuwelijk verhaal maar erg goed geschreven.
Dave, B&B eigenaar, had voor ons de afspraak gemaakt met ene Roy, die ons om half 4 naar Bronkhorstspruit kon brengen voor de som van ZAR 430.=.
De koffers stonden gepakt; wij waren klaar om opgehaald te worden.

Toen er een auto kwam aan het hek, moesten we eerst vragen naar zijn naam. Was dat "Roy" dan mocht het hek open en konden we de man vertrouwen. Zo werkt dat in Jo’burg.

Het was een lange weg richting Pretoria, Witbank, naar Bronkhorstspruit.

terug naar HOME